FTX çöküşünden sonra sular bir türlü durulmuyor. Şimdi de kripto piyasasına Binance kaynaklı; korku, belirsizlik, şüphe olarak tanımlanan bir FUD dalgası yayılmaya başlıyor. Herkes bu soruyu merak ediyor: “Binance çöker mi, Binance çökerse ne olur?“
FTX çöküşünden sonra herkesin merak ettiği soru: Binance çöker mi?
Hafta sonundan bu yana, işlem hacmine göre dünyanın en büyük kripto para borsası Binance, kara para aklamaya yönelik olası bir soruşturma ve müşteri para çekme oranlarındaki keskin artış da dahil olmak üzere bir dizi tartışma ile karşı karşıya.
Mali bir karışıklığın içinde olduğu yönünde ortaya atılan söylentilerle, dünyanın en büyük kripto borsası, sektörü endişelendirmeye başladı.
“Binance çöker mi?”
Ünlü borsanın CEO’su Changpeng Zhao, namı diğer CZ’nin kişisel davranışları da bazı endişelere neden oluyor. Örneğin; 7 Aralık’ta paylaştığı bir tweet’te CZ, paylaştığı son rezerv kanıtı (proof-of-reserves) raporundan “Denetlenmiş rezerv kanıtı” olarak bahsetti.
Ayrıca rapor ne şeffaf ne de gerçek bir denetime tabi olmuşken, bunun “şeffaflık” anlamına geldiği ima etti. Ayrıca, kullanıcılar tarafından gerçekleştirilen geri çekme işlemlerindeki artış ve kara para aklama ile ilgili olası bir soruşturma endişeleri artırmaya yetti.
İlginizi çekebilir:
- “Bitcoin ve kripto piyasalarını sarsacak 3 önemli gelişme!”
- 2023’te Bitcoin ayı piyasasını bitirecek yükseliş katalizörleri!
Borsanın çökmesinden endişe duyanlar, sadece yatırımcılar ve Binance kullanıcıları değil. Şirket, 2021’de 7,7 trilyon dolarlık ve son 24 saatte 15 milyar dolarlık işlem hacmi ile sektörün en büyük borsası konumunda. Şirketin başarısız olacağına dair herhangi bir işaret olmasa da kripto ile ilgilenen herkesi “Ya olursa?” korkusu sardı. Peki gerçekten Binance çöker mi?
Binance çöker mi? Batmayacak kadar büyük mü?
2008’de tüm dünya, en büyük finansal kurumlardan bazılarının başarısızlığı nedeniyle, küresel bankacılık sisteminin neredeyse çöküşünü izledi. Hükümetler, tüm ekonomiyi tehdit eden bir domino etkisini durdurmak için, bu şirketleri kurtarmak için adım atmak zorunda kaldı. Bu zorunluluk, “başarısız olamayacak kadar büyük, batmayacak kadar büyük” terimini ortaya çıkardı.
Bir şirketin “batamayacak kadar büyük” olması şu demek: O kadar büyüktür ki, başarısız olması tüm ekonomiyi mahvedebilir. Bunun nedeni, hükümet veya ilgili sektör, şirketi kurtarmaya yönelik herhangi bir çabanın, şirketin batmasına izin verdiğinde yaşayacağı zarardan daha az yıkıcı olacağına inanır. Yani bir şirket iflas eder ve varlıkları tasfiye edilirse; geriye kalan miktar, borçlarını karşılamaya yetmeyecektir.
Diyelim ki bu şirket bir yatırım bankası olsun. İflas durumunda, müşterileri, paralarını çok büyük olasılıkla geri alamayacak. Ki böyle bir şey, diğer bankaları da iflasa sürükleyebilecek ve büyük bir ekonomik krize neden olabilecek bir bulaşma etkisine yol açabilir.
Binance konusuna dönecek olursak; herhangi bir olası çöküş yalnızca kullanıcı mevduatlarını tehdit etmez. Ancak borsanın büyüklüğü ve merkezi konumu nedeniyle, yaşanacak herhangi bir çöküş, bir bütün olarak sektöre olan güveni tehdit edebilir. Böyle bir durumda, pek çok perakende yatırımcı muhtemelen kriptodan tamamen korkacak ve kurumsal yatırımcılar da nakitlerini daha eski ve daha güvenli sektörlere kaydıracak.
İlginizi çekebilir:
- Ünlü analistten çarpıcı yorum: 2023’te Bitcoin altından çok daha…
- Ünlü yatırım danışmanı: FTX çöküşü kripto ekosistemi için bir lütuf!
Binance banka gibi davransa da gerçekte bir banka değil!
Her şeyden önce, Binance gibi merkezi borsaların banka olmadığını belirtmek gerekiyor. Geleneksel finans kurumlarının aksine, kripto para borsaları daha büyük ekonomi ile iç içe değildir. Esasen bu, bir bütün olarak, finansal sistem için daha az sistemik bir risk sunar.
Ancak, milyarlarca kullanıcı fonuna sahip oldukları için, bu tarz şirketlerin çöküşleri sektörün geri kalanı üzerinde zincirleme bir etki yaratacaktır. Geçen ay çöküş yaşayan FTX’i kurtarmayı kısa süreliğine de olsa düşünen CZ, bunu pekala biliyor.
Hatta çöküşten kısa bir süre sonra Binance, temelleri güçlü; ancak FTX çöküşünün ardından likidite krizi yaşayan projelere yardımcı olmak için bir kurtarma fonu başlattı.
İlgili:
- Binance CEO’sundan FTX krizine çare olabilecek adım!
- Binance CEO’su CZ: “İşte FTX krizinden çıkarılacak iki büyük ders!”
Resmi adıyla Industry Recovery Initiative (IRI), zorluk yaşayan bu tarz firmaların başvurularına açıktı. Endişe verici bir şekilde, bu Binance’in bir tür merkez bankası veya borç veren, yani son çare olarak konumlandırılmasına sebep oldu.
Finansal sorunlara karşı tedbirli olan bir endüstri herkesin işine gelir. Ki burada Binance, önemli bir rol oynadığı bir sektörü istikrara kavuşturmaya çalışıyor. Dolayısıyla bu hayırsever yaklaşımı kendisi için de iyi, öyle değil mi?
Tabii ki, farklı görüşler de yok değil. Mesela, Binance’in kendisini son çare olarak konumlandırmasının, daha istikrarlı görünme çabası olarak da yorumlayanlar da var.
Ne de olsa, mali durumu kötü olan bir şirket, neden bu kadar cesur bir kumar oynasın?
Aslında her iki durumda da Binance’nin çökmesi demek felaket anlamına gelir.
Nitekim Binance FTX çöküşünden etkilenen şirketleri kurtarmak için elini taşın altına koydu. Peki böyle bir çöküş durumunda Binance’i kim kurtaracak?
Daha büyük ekonomi ile iç içe olmamasına ve politikacıların kripto hakkındaki farklı ve yer yer tutarsız görüşlerine bakılırsa, muhtemelen Binance’yi kurtaracak bir hükümet de olmayacak.
Binance savunucuları “Binance çökmez, BNB, FTT değil” diyor!
Binance ile ilgili endişeler devam ederken; birçok gözlemci, Binance’in yerel tokeni Binance Coin (BNB) ile FTX’in yerel tokeni FTT’i karşılaştırdı.
(Bu arada CoinMarketCap verilerine göre, 27 Kasım’dan bu yana, Binance borsasının yerel tokeni Binance Coin (BNB)’in fiyatı yaklaşık %13 düşerek 273$’a geriledi.)
FTT, kısa süre önce tutuklanan Sam Bankman-Fried’in iflas eden borsası FTX tarafından çıkarılan bir tokendi. Şirket, kullanıcılarına bir takım avantajlar vaat etti. Ve bir süreliğine token, borsa için büyük bir gelir kaynağı oldu. Ancak dışarıya yansıtmadan, FTX o tokenin maliyetini yapay olarak şişiriyor ve ardından bunu krediler için teminat olarak kullanıyordu. Bu aslında bir nevi, gerçek paraya erişmek için sahte para kullanmak demek. Ancak yatırımcılar FTT’ye güvendikleri sürece devam edebilecek bir durum.
Bu arada kasım ayında CoinDesk’ten Ian Allison’dan gelen raporların ardından Binance’in kurucusu CZ, defterlerindeki tüm FTT’yi tasfiye ettiğini duyurdu. Bu, neredeyse tek başına, FTT’de toplu satışlara ve 72 saat içinde FTX’ten 6 milyar dolarlık para çekme işlemine yol açtı.
Ancak, FTT’den farklı olarak BNB, yalnızca bir borsa tokeni değil. Aynı zamanda Binance Smart Chain (BSC) için bir gas tokenidir. Yani yalnızca alım satım ücretlerinin düşürülmesi gibi özelliklere sahip tipik bir borsa tokeni değil. Aynı zamanda dünyanın üçüncü en popüler katman 1 platformunun temel tokenidir.
Dolayısıyla BNB ve FTT eşdeğer değil. Ayrıca FTT’den farklı olarak BNB, bildiğimiz kadarıyla ödünç alınmıyor. Nitekim FTX’in çöküşünün ardından CZ’nin yaptığı “Oluşturduğunuz bir tokeni asla teminat olarak kullanmayın” açıklaması da Binance’nin bu konuda bir hayli temkinli olduğunu gösteriyor.
