Canlı sohbete katılmak, haber, uzman görüşü ve piyasa sinyallerini anında almak için TELEGRAM, TWITTER, FACEBOOK, INSTAGRAM’dan bizi takip edin.
Temel analizcilerin Arz, Talep olarak belirttiği bu tanımları teknik analiz diliyle açıklamaya çalışırsak şöyle ifade edebiliriz.
Destek, piyasada yeterli miktarda alım talebinin geldiği ve bu taleplerle fiyatların artık düşüş baskısına boyun eğmediği fiyat seviyesidir. Direnç ise, fiyatların artık yükselişe devam edemeyecek kadar, satış baskısıyla karşılaştığı noktalardır.
Sıkışma Noktaları
Sıkışma noktaları dediğimiz kavram, fiyatların ister yatay olarak isterse de belli bir yöne doğru belirgin sınırlar içinde hareket ettikleri, yani destek noktasından direnç noktasına, direnç noktasından destek noktasına gidip geldikleri alan için kullanılır. Bu alanlar çeşitli şekillerde ortaya çıkabilir ve fiyat grafiklerinde kolaylıkla tespit edilebilirler.
Doğal olarak, bu sıkışma noktaları alt sınırı talebin, üst sınırı da arzın geldiği fiyat seviyeleridir. Başka bir ifadeyle alt sınıra destek üst sınıra direnç noktası denir.
Şimdi aşağıdan al yukarıdan sat stratejisinin vazgeçilmez göstergelerden biri olan destek ve direnç noktalarının kullanımını incelemeye geçebiliriz.
Strateji Oluşturma
Destek ve direnç noktalarının ne işe yaradığını öğrendik, asıl mesela bunları işlemler sırasında uygulayıp kazanç elde elde etmek her teknik analiz konusunda ifade ettiğimiz gibi hiçbir gösterge tek başına bir strateji oluşturmanıza olanak sağlamaz imkan sağlamaz. Ancak birlikte bütünleşik çalıştıkları zaman iyi sonuç verebilir.
Bahsettiğimiz gibi destek veya direnç noktalarında bir güç unsuru mevcut, peki bu noktaların kuvvetlerini nasıl tespit edebiliriz. Bunları belirleyen üç unsuru sıralayalım.
- Fiyatlar bir destek veya direnç seviyesinde ne kadar uzun süre kalmışsa, o destek veya direnç noktası da o kadar kuvvetlidir. Başka bir deyişle bir destek veya direnç kırılmadan ne kadar uzun süre kalırsa, o kadar kuvvetlidir.
- Bir destek veya direnç seviyesini oluşturan işlem hacmi ne kadar çoksa, o destek veya direnç seviyesi de o kadar kuvvetlidir.
- Yakın zamanda oluşmuş bir destek veya direnç seviyesi, daha eskiden oluşmuş destek veya direnç seviyesine göre daha kuvvetlidir.
- Ancak burada birinci ve ikinci maddeye dikkat edilmelidir. Örneğin daha önce hem daha fazla işlem hacmi ile oluşmuş hem de uzun süre kırılmadan kalmış bir destek veya direnç seviyesi, düşük işlem hacmi ile oluşmuş ve henüz test edilmemiş yeni bir destek veya direnç seviyesinden daha kuvvetlidir.
- Aşağıdan Al Yukarıdan Sat
Bir an teknik analiz dünyasından çıkıp destek veya direnç kavramlarını ekonomik anlamda, yani arz veya talebin geldiği nokta olarak düşünürsek, yatırım stratejimizi de buna göre oluşturabiliriz.
Örneğin Bitcoin’de fiyatlar 4000$ seviyesine geldiğinde güçlü bir destek ile karşılaşıyor altına düşmüyorsa 5000$ seviyesine geldiğinde ise arz yani direnç baş gösteriyorsa yapılacak şey 
bellidir. 4000$’a yaklaşınca al 5000$’a yaklaşınca sat. Tabi teoride basit gibi görünse de uygulamada zor olduğu söylenebilir.
Bitcoin’in son bir yıllık grafiğinden örnek verecek olursak resimde göstermiş olduğumuz yaklaşık 2900$’a denk gelen direnç çizgisi kırıldığında ki bu çizgi öncesinde yine 3 kez daha aşılmaya çalışılmış fakat yeterli destek gelmediği için kırılamamış son yani 4. denemede direncin kırılması ile birlikte yukarı yönlü hareket ortaya çıkıyor. Destek noktasında yine durum aynı kırılma ile birlikte bir miktar düşüş yaşanıyor. Tabi burda asıl problem direnç veya destek noktası kırıldı fakat bu durum ne kadar geçerli boğa, ayı tuzağı şeklinde tabir ettiğimiz bir durum da olabilir. Bunu anlamak için dikkat etmemiz gereken bazı noktalar mevcut.
Kırılmaların Geçerliliğini Ölçmek
Yukarıda bahsetmiş olduğumuz gibi kırılmaların geçerliliğini ölçmek pozisyona doğru girmeniz açısından son derece önem arz etmektedir. Bu tanımı doğru analiz etmek için birkaç gözlem yapmak gereklidir.
İşlem Hacmi
Eğer kırılma sonrası hareket devam edecekse, o kırılmaya mutlaka daha yüksek işlem hacmi eşlik etmelidir. Kırılmayla birlikte işlem hacminin giderek düşmesi büyük bir ihtimal ile bu kırılmanın fazla sürmeyeceği anlamına gelir.
Kırılmaya Bir Kapanış Eşlik Etmeli
Çubuk grafiklerden aldığımız bilgiler arasında (en yüksek, en düşük, kapanış, açılış, volatilite) en fazla önem taşıyan kapanış fiyatıdır. Geçerli bir kırılmada kapanış fiyatı mutlaka trend çizgisinin dışında gerçekleşmelidir.
Kırılma Birkaç Çubuk Devam Eden Yatay Seyir Sonunda Mı Meydana Geldi ?
Trend çizgileri, tanımları itibariyle belli bir meyil sahibi olduklarından bazı durumlarda kırılmalar belirgin bir fiyat hareketiyle değil de (Trend çizgisinin üzerinde veya altında) bir müddet devam eden yatay kırılmalar şeklinde hareket ederler. Bu noktada dikkat etmemiz gereken şey oluşan bu kırılmaların bir trend dönüşünü değil, sadece mevcut trend üzerindeki duraklamayı simgelemesi. Örnek üzerinde inceleyelim.
Mevcut örnekte aşağı yönlü bir trend, mevcut çizgi çekilmiş fakat fiyatlar bir süre trend çizgisinin üzerinde hareket etmiş bu bir trend değişimi olarak gözüksede fiyatlar yine eski seyrinde hareketine devam ediyor.
Kırılmaya Bir Fiyat Aralığı Eşlik Ediyor Mu ?
Fiyat aralığı tabiri grafikte boş olarak gösterilen ve üzerinde işlem olmayan fiyatları temsil eden bölgedir. Grafiklerde sık sık karşılaşıp bu bölgenin neden boş oluğunu belkide sık sık sorguladınız. Şimdi bu boşlukların trend yönüne olan etkisini inceleyelim.
Piyasanın bir fiyat aralığı bırakarak aşağı veya yukarı yöne doğru harekete geçmesi o yöndeki hareketin şiddetli olacağının bir göstergesidir. Dolayısıyla, fiyatların bir sıkışma alanı içerisinden fiyat aralığı bırakarak çıkması da aynı şiddetin göstergesidir.
Destek ve direnç çizgileri, sıkışma alanlarını sınırlayan hayali çizgiler olduklarına göre, bu çizgilerin kırılmaları da fiyat aralıklarıyla olursa, bu hareketin şiddetli olacağına ve bir süre devam edeceğine delildir. Tabi bu kırılmalara işlem hacminin eşlik etmesi gerekir.
İnceleme
Bahsetmiş olduğumuz durumların örnekler üzerinden incelemesini gerçekleştirelim. Aşağıdaki ekran görüntüsünde yukarı yönlü bir trend mevcut fakat sonlara doğru fiyatların artık üst direnç çizgisine dokunmadığı görülüyor, aşağı yönlü bir kırılma gelebilir mi ? Yukarıda ayı tuzağı olarak ele aldığımız kavram burda karşımıza çıkıyor. Aşağı yönlü kırılma gerçekleşiyor fakat öncü göstergelerden biri olan işlem hacmi bu kırılmanın devam etmeyeceği sinyalini vermiyor. Devamında ise ufak bir düzeltme sonrası trend yukarı yönlü hareketini sürdürmeye devam ediyor.
Yine bir başka örnekte Bitcoin Fiyat Grafiği üzerinden incelememizi yapalım. Ek olarak burada Bitcoin / Altcoin Teknik Analiz : Bollinger Bantları başlıklı analiz konumuzda bahsettiğimiz Bollinger Bantları’ndan yararlandık. Çizdiğimiz trend çizgisinde yukarı yönlü bir çıkış var sonrasında ise çizginin dışına doğru sert bir kırılma geliyor. Buna işlem hacmi de eşlik etmiş kırılmanın bir süre devam edeceği açık. Ancak ne trend çizgimiz nede Bollinger bantları bu durumu doğrulamıyor. Sonrasında ise yukarı yönlü bu sert kırılma aynı şekilde bir düşüş yaşıyor.
Konunun sonuna gelirken birkaç ekleme yapmakta fayda var. Daha önceki analiz konularımızda da belirttiğimiz gibi, teknik veya temel olsun hiç fark etmez tek bir göstergeye güvenip harekete geçmeniz sizi hüsrana uğratabilir. Burada bahsettiğimiz Destek Direnç Noktaları içinde aynı durum geçerli.
