Çin’in kendi kripto parasını çıkarması ve yükselen stabil coin’ler piyasası, ikili arasında potansiyel bir çatışmacı ortam yaratıyor.
Stabil coin ve merkez bankaları savaşı
Ünlü Alman düşünür Hegel’e atfedilen bir kavram var: Zeitgeist (Zamanın ruhu). Blockchain ve kripto paralar konusunda zamanın ruhuna aykırı davranılamıyor. Çin yönetimi ilk önce Bitcoin ve kripto paralara karşı yasaklayıcı bir tutum sergiliyordu. Sonra Facebook’un Libra isimli stabil coin projesini dünya kamuoyuna duyurması, ülkelerin kripto para ve blockchain karşısındaki tutumlarını gözden geçirmelerine yol açtı. Libra, bu noktada tam bir oyun değiştirici rol üstlendi.
Sonuçta Çin yönetimi, bu yeni teknolojiye karşı tutumunu değiştirmek zorunda kaldı. Yasaklayıcı bir politikadan ziyade “ben de varım” dedi. Çin merkez bankası, Libra ve olası yeni stabil coin’ler karşısına dijitalleştirilmiş ve blockchain teknolojisi ile güçlendirilmiş yeni bir yuan’la çıkıyor. Yani Çin Merkez Bankası, kendi ulusal kripto parasını üretti. Diğer ülkeler de sırada bekliyor.
Lütfen Bkz: Merkez Bankası Dijital Para Birimi (CBDC) nedir?
Libra, değerini bir grup fiat paraya sabitleyen bir stabil coin. Yani Facebook’un stabil coin’inin değeri dolar, euro, sterlin ve yen’den oluşan bir sepete bağlamayı düşünüyordu.
Aslında bir grup fiat paradan oluşan sepet fikri, Facebook’a ait değil. Bu fikri ilk olarak Uluslararası Para Fonu (IMF) geliştirdi. IMF’in para birimi olarak bilinen SDR (special drawing right: özel çekme hakkı) değerini yukarıda belirtilen para birimlerine sabitlemektedir.
Geçmiş yıllarda küresel para birimleri ciddi biçimde tartışıldı. Ünlü iktisatçı Keynes, Bancor adı verilen küresel ortak bir para birimi önermişti. İlerleyen yıllarda belki de blockchain sayesinde küresel ve SDR’ye eşitlenmiş stabil bir coin ile karşılaşacağız.
Libra’nın küresel bir para birimi olma ihtimali, Çin’i 2019 yılında harekete geçirdi. Çin kendi dijital parasını üretti. Şimdilik Libra projesi donduruldu ama yeni projeler yolda!
Küresel bir stabil para konusuna ise Çin ve Rusya gibi ülkelerin pek de sıcak bakmayacağı beklenebilir. Kısaca gelecekte merkez bankaları ile stabil coinler arasında bir savaş şaşırtıcı olmayacaktır.
“Not: Bu yazı yatırım tavsiyesinde bulunmamaktadır. Bilgilendirme amaçlıdır.
