Canlı sohbete katılmak, haber, uzman görüşü ve piyasa sinyallerini anında almak için TELEGRAM, TWITTER, FACEBOOK, INSTAGRAM’dan bizi takip edin.
Tüketim malı olarak ya da üretim teknolojisi olarak Bitcoin ve Apple birçok açıdan birbirine benzetilebilir.
Bitcoin ve Apple benzerliği
Bu haberimizde Bitcoin ve Apple arasında benzerliği tüketim ve üretim perspektifinde inceleyeceğiz.
Üretim teknolojisi açısından Bitcoin ve Apple benzerliği
Ünlü iktisatçı Vernon’un Ürün Dönemleri Hipotezine göre bir ürünü icat eden ülke, o ürünün ilk ihracatçısı olur. Sonrasında diğer ülkeler, bu ürünün teknolojisi taklit ederek ya da patent hakkını satın alarak bu ürünü üretmeye başlar. Bu ülkelerin sahip olduğu üretim kaynağı bolluğu nedeni ile zamanla aynı ürün, icat edilen ülkeden daha ucuza üretilmeye başlanır. Son aşamada ise o ürünü icat eden ülke, söz konusu ürünü ithal etmeye başlar.
Aşağıdaki şekilde koyu renkli grafik ürünü ilk icat eden gelişmiş ülkenin ihracatını, kırmızı renkli grafik ise ürünü taklit eden gelişmekte olan ülkenin ihracatını belirtiyor.
Apple’ın teknolojisi zamanla Samsung ve Huawei gibi şirketlerce taklit edilerek geliştirildi. Zamanla Samsung ve Huawei, Apple’a rakip oldu. Şimdi Apple’ı icat eden ABD, Samsung ve diğer cep telefonları ithal ediliyor.
Benzer gelişimi Bitcoin’de de görüyoruz. Bitcoin’in blockchain teknolojisi, Güney Kore ve Çin merkezli birçok işletme tarafından taklit edilerek geliştirildi. Geldiğimiz noktada birçok blockchain ağı, Bitcoin’in blockchain’inden daha hızlı ve güvenli. Çin merkezli girişimcilerin kurdukları blockchain’lerin kripto paraları, ABD’li yatırımcılar tarafından da talep ediliyor. Çin merkezli girilimcilerin geliştirdikleri kripto paralara Binance, Chainlink, Neo ve VeChain’i örnek olarak verebiliriz.
Tüketim açısından Bitcoin ve Apple benzerliği
1962 yılından Everett Rogers tararından yayınlanan Yeniliğin Yayılması (Diffusion of Innovations) isimli kitapta yeni çıkan teknolojik bir ürünün tüketim aşamaları açıklanıyor. Yeni teknolojik ürün ilk kez teknoloji tutkunları tarafından talep görüyor. Son aşamada ise “aman canım ne gerek varcılar” ilgili ürünü satın alıyor. Söz konusu ürünün satış oranları bir çan eğrisini andırır şekilde hareket ediyor. Yani bir zirveye ulaşıyor ve sonrasında azalmaya başlıyor.
Aşağıdaki grafikte Apple ürünlerinin satış grafiğini görüyoruz. Şekil mükemmel bir çan eğrisi formunda hareket etmese de Everett Rogers’ın teorisini destekliyor.
Rogers’ın Yeniliğin Yayılması teoreminden hareketle Bitcoin’in de benzer süreci takip edeceğini bekleyebiliriz.
