Zero Knowledge Proof, kısaltılmışı ZKP, iki taraf arasında bilgi yada veri aktarımında şifreleme ve kriptografi kullanmayan dijital protokollere verilen ad. Yada kimlik doğrulama işlemlerini şifresiz gerçekleştiren protokoller şeklinde de düşünülebilir.
Zero Knowledge Proof (ZKP) nedir?
ZKP’lerin tarihi 1985 yılına kadar gidiyor. Shafi Goldwasser, Charles Rackoff ve Silvio Micali’nin geliştirdiği “bilgi karmaşası” ZKP’nin öncül yapısı olarak değerlendirilebilir.
Lütfen Bkz: SIM Swap nedir? Kripto paralarımı nasıl korurum?
ZKP’ler özellikle kamu kuruluşları arasında veri aktarımında ve özellikle bilgilerin nasıl ve nereden alındığının ispatlanmak zorunda olmadığı durumlarda kullanılıyor. Örneğin bir kamu kuruluşunda çalışan bir memur, kişinin kimlik numarasını sorgulayarak geçerli bir ehliyete sahip olup olmadığını incelemesi durumunda ZKP benzeri protokoller üzerinden sorgulama gerçekleştiriyor. Bu şekilde bir ZKP protokolü farklı iki ülke kamu kuruluşları arasında da kurulabilir.
Zero Knowledge Proof sistemi günümüz blockchain teknolojisi ile entegre hale getirilebilir. Bu sayede kripto paralar üzerinden gerçekleştirilen işlemlerin onayı kolaylaşacaktır. Ne kadar para, ne kadar sürede ve kimlere transfer edildiği gibi bazı bilgiler saklı kalarak blockchain üzerinde para transferlerinin onayı gerçekleştirilebilir.
Zcash isimli kripto para, reel dünyada ZKP sistemini blockchain teknolojisine bütünleştirerek kullanıyor. Zcash’ın kullandığı bu sisteme SNARKs adı veriliyor. SNARKs ile blockchain üzerindeki işlemler, Zcash ağı kurallarına uyumlu biçimde onaylanırken tamamen şifrelenmiş şekilde gerçekleşiyor. Bu sistem hala gelişme aşamasında olmasına rağmen geleceğe yönelik önemli bir potansiyele sahip.
Lütfen Bkz: Reddit’ten ciddi bir iddia: Dash Labs kapanıyor mu?
ZKP şifreleme ihtiyacını ortadan kaldırarak birçok riski de elimine ediyor. JP Morgan, Zcash’in SNARKs sistemini baz alan Quorum eko sistemini kullanıyor.
