Canlı sohbete katılmak, haber, uzman görüşü ve piyasa sinyallerini anında almak için TELEGRAM, TWITTER, FACEBOOK, INSTAGRAM’dan bizi takip edin.
Vietnam, Donald Trump yönetimindeki ABD’nin yeni ticaret politikalarının yarattığı ekonomik fırtınayla başa çıkmaya çalışırken, on binlerce devlet memuru işini kaybetti. Özellikle %46 oranındaki gümrük vergileri (tarifeler), Vietnam’ın ihracat odaklı ekonomisini sarsarken, hükümet kapsamlı bir bürokratik yeniden yapılanma sürecine girdi.
Bir Başarı Hikayesinden Kriz Senaryosuna
Güneydoğu Asya’nın parlayan yıldızlarından biri olarak görülen Vietnam, ihracatının GSYH’nin %90’ına yakınını oluşturduğu bir düzende ABD’nin agresif ticaret politikalarına karşı savunmasız kaldı. Trump’ın tarifeleri, özellikle tekstil, elektronik ve ayakkabı gibi sektörlerde milyonlarca çalışanın geçim kaynağını tehdit ediyor.
Ekonomist ve eski hükümet danışmanı Le Dang Doanh, durumu “Vietnamca’da buna boğaz kesen oran deriz. Bu oran işletmelerimizi mahvedecek,” diyerek özetledi.
İşsizlik ve Sosyal Etkiler
Ho Chi Minh City’de bir mağaza yöneticisi olan Tran Anh Minh, Bloomberg’e verdiği demeçte, yeni tarifelerin birçok fabrikanın kapanmasına yol açacağını söyledi. “Birçok insan işsiz kalacak,” diyen Minh, özellikle düşük ve orta gelirli ailelerin geçim kaynaklarının ciddi risk altında olduğunu vurguladı.
Daha önce ABD-Çin ticaret savaşının kazananı olan Vietnam, bu süreçte birçok yabancı üreticiyi kendine çekmiş ve yaklaşık 1 milyon yeni istihdam yaratmıştı. Ancak şimdi aynı ihracat odaklı yapı, ABD’nin yeni politikalarıyla tehdit altında.
Siyasi ve Ekonomik Güç Dengesi Vietnam’ın Aleyhinde
ABD ile 123.5 milyar dolarlık ticaret fazlası veren Vietnam, bu duruma rağmen uluslararası pazarlık gücü bakımından Çin veya AB gibi dev ekonomilerin gerisinde. Aylık ortalama gelirin yalnızca 330 dolar olduğu ülkede, Amerikan ürünlerine olan düşük talep, karşılıklı baskı kurma şansını ortadan kaldırıyor.
Vietnam hükümeti, sorunu hafifletmek için diplomatik adımlar atmaya çalışıyor. Başbakan Yardımcısı Pham Binh Minh’in yakın zamanda ABD’ye giderek Washington’daki muhataplarıyla daha ılımlı bir yaklaşım üzerine görüşeceği bildirildi. Ancak bu süreçte yalnızca Vietnam değil, ABD tarifelerinden etkilenen diğer Asya ülkeleri de aynı üretim sözleşmeleri için rekabet ediyor.
Bürokraside Büyük Tırpan: 100 Bin Kişi İşsiz Kalabilir
Vietnam, sadece dış ticarette değil, devlet yapısında da radikal değişimlere gidiyor. Nikkei Asia’nın haberine göre, Komünist Parti Genel Sekreteri To Lam’ın öncülüğünde yürütülen reformlarla, hükümet daha verimli ve modern bir yapıya kavuşmayı hedefliyor. Hedef, Vietnam’ı 2045 yılına kadar yüksek gelirli ekonomiler sınıfına taşımak.
Şu ana kadar 22.000’den fazla memurun görevine son verildi, Ağustos ayına kadar bu rakamın 80.000’e çıkabileceği bildirildi. Özellikle VTC (Vietnam Multimedia Corp.) gibi devlet destekli medya kuruluşları kapatıldı ve binlerce kişi ön hazırlık yapılmadan işten çıkarıldı.
Lam, Ulusal Meclis’te yaptığı açıklamada, “Devlet yapısını sadeleştirmeden kalkınmayı başaramayız,” diyerek sürecin devam edeceğini belirtti.
Gelecek Ne Getirecek?
Vietnam’da işsizlik ve ekonomik belirsizlik artarken, hem halk hem de özel sektör yeni düzene adapte olmaya çalışıyor. Trump’ın gümrük politikalarıyla gelen bu dalga, sadece ekonomik değil, aynı zamanda sosyal ve politik etkiler de yaratıyor. Vietnam, uzun vadeli kalkınma hedefleri için yapısal dönüşümlere gitse de, kısa vadede halkın karşı karşıya kaldığı sorunlar ciddi boyutlara ulaşıyor.
Bir zamanların ekonomik mucizesi, şimdi varlığını yeniden tanımlamak zorunda.