Arbitraj, bir yatırımcının bir varlığı, bir borsadan satın alıp daha sonra onu daha değerli olduğu farklı bir platformda satmasıdır.
Arbitraj nedir? Kripto paralarda arbitraj nasıl yapılır?
Günümüzde piyasaların volatilite seviyeleri yükseldikçe, arbitraja duyulan talep artarken; kripto para işlemlerinde arbitraj botlarının (yazılımlarının) kullanımı da hızla artıyor.
Arbitraj nedir?
Arbitraj, bir yatırımcının bir yatırım aracını, (hisse senedi, tahvil, döviz veya kriptopara) bir borsadan satın alıp daha sonra onu daha değerli olduğu farklı bir platformda satmasıdır.
Kripto para arbitraj ne demek?
Bir yatırımcının bir kripto parayı, bir borsadan satın alıp daha sonra onu daha yüksek fiyattan işlem gören farklı bir platformda satmasıdır.
İlgili: Bitcoin (BTC) nedir ve geleceği nasıl? Bitcoin nasıl alınır?
Bu yöntem, geleneksel piyasalarda uzun zamandır yapılıyor olsa da son zamanlarda kripto para alanında giderek daha fazla ve daha geniş bir alanda uygulanıyor.
Günümüzde en çok merak edilen konuların başında arbitraj geliyor. Çünkü yatırımcılar için, “nasıl risksiz kar elde edebilirim” sorusunun cevabını arıyor.
Peki tam olarak arbitraj nedir? Gerçekten de söylendiği gibi risksiz bir şekilde kar elde etme yöntemi olabilir mi?
Bitcoin arbitraj işlemleri
Aslında bu işlem ile amaçlanan şey, tamamen risksiz bir şekilde kar elde etmek. Son zamanlarda büyük ölçekli ve küresel olarak bilinen pek çok şirket, algoritma yazılımları ile arbitraj fiyatlama modelleri oluşturarak bu soruya yanıt aramakta.
Çünkü neredeyse tüm piyasaların iç içe girmiş ve bilgi paylaşımı müthiş boyutlara ulaşmış olduğu görülüyor.
İlgili: Gassız, ücretsiz işlemler Web3 teknolojisinde devrim yaratacak!
Bitcoin Arbitraj nasıl yapılır?
Günümüzde özellikle de Bitcoin piyasasında, alım satım işlemleri çok hızlı gerçekleştiği için, verilere anında erişmek ve arbitraj fırsatlarını anında değerlendirmek sanıldığı kadar kolay olmuyor. İşte bu noktada, arbitraj robotları ve uygulamaları devreye giriyor.
Geleneksel piyasalarda arbitraj için bu tarz algoritma içeren yazılımlar sıklıkla kullanılıyor.
Yatırımcılar özellikle son zamanlarda geliştirilen yazılımlar sayesinde farklı platformlardaki fiyatları analiz edip, her iki borsaya aynı anda emir vererek birinde alış, diğerinde satış yapabilir. Bu yazılımlar genellikle, büyük kurumlar tarafından sıkça kullanılır.
Dolayısıyla, bu işlem için özel olarak geliştirilen botları işe katmadan, sadece manuel olarak herhangi bir piyasada fiyatlama farkı yakalamak ve bu sayede arbitraj yaparak kar elde etmek giderek zorlaşıyor.
Bu nedenle zorlukları aşmak amacıyla arbitraj işlemleri, algoritmik yazılımlar ile yapılır hale geldi. Bu yazılımlar aracılığıyla, farklı piyasalarda işlem gören aynı varlık ile ilgili arbitraj fırsatı doğduğunda botlar, aynı anda her iki borsaya birden emir göndererek risksiz bir arbitraj işlemi yapıyor.
Küçük sermayeye sahip olan bireysel yatırımcıların, geleneksel piyasalarda arbitraj yapmaları zor olsa da kripto para piyasalarında yüksek volatilite sayesinde arbitraj işlemi yapmak nispeten daha kolaydır.
Kripto para piyasasında arbitraj yapmak, geleneksel piyasalara kıyasla daha kolay olsa da fiyat hareketlerinde yaşanan yüksek volatilite bu işlemi çok daha riskli bir hale getiriyor.
Bununla birlikte bu konuda özellikle de kripto para arbitrajı konusunda borsaların tutumuna da dikkat etmek gerekiyor. Arbitraj bir yatırım aracını, hangi platformda ucuz ise oradan alıp, pahalı olduğu borsada satmak anlamına geliyor ve borsalar da buna karşı önem alabiliyor.
Şöyle ki; borsalar arbitraj yaptığını tespit ettiği hesapları kara listeye alıyor ve yaptıkları transfer işlemlerini askıda bekletebiliyor. Ayrıca bazı borsalar ise arbitraj yapmaya çalışanları cezalandırmak için, aldıkları varlığın değeri tekrar düştük sonra işlemi onaylayabiliyorlar. Dolayısıyla bu konulara dikkat etmek gerekiyor.
Her ne kadar yatırımcıların arbitraj hakkında farklı görüşleri olsa da, bu hususta herhangi illegal veya şüpheli durum yok. Arbitraj sadece bir kaynaktan mal alıp onu başka bir yere kar etmek için satmanın farklı bir yolu.
Algoritma yazılımları gibi yeni teknolojiler, eski moda alım satım işlerinde bu işi yapmaya imkan bulamayan dünya çapındaki yatırımcılara arbitraj yapma imkanı sunuyor. Otomatize olmuş yazılımların kripto para ticaretinin geleceğini nasıl etkileyeceğini görmek çok etkileyici olacak.
Arbitraj botları kazandırıyor mu?
Sermaye piyasaları ve para piyasalarının zor bir süreçten geçtiği günümüz koşullarında bu sanıldığından daha zor.
Algoritmik işlem nasıl açılır?
Arbitraj alım satımı yapmayı sağlayan halihazırda pek çok yazılım mevcut.
Arbitraj işlemlerini kimler yapar?
Oluşan arbitraj imkanından yararlanmak sanıldığı kadar kolay değil. Esasen bu işlemler, portföy yönetiminin yanı sıra hedge fonları gibi büyük sermayeleri yöneten şirketlerin hazırlamış olduğu bilgisayar yazılımları aracılığıyla gerçekleştirilir.
Geliştirilen botlar, piyasadaki oluşan arbitraj imkanlarını tespit ederek otomatik olarak alım veya satım yönünde pozisyon açarlar. Bu yüzden sıradan bir yatırımcının arbitraj işlemi yapması oldukça zordur.
Grafikte 1 BTC ile başlatılan örnek görülüyor. Kripto para piyasalarında, “arbitrajı nedir” sorusuna bu görsel üzerinden cevap vermeye çalışalım.
Kripto para piyasalarında arbitraj nasıl yapılır?
1. Önce Bitcoin, Litecoin paritesinin ucuz olduğu borsaya gönderilir ve orada LTC satın alınır.
2. Bir sonraki adımda Ethereum paritesinin daha düşük olduğu borsaya transfer yapılır. Bu aşamada kesinti ücretlerine çok dikkat etmek gerekir. Baştaki BTC önce Litecoin’e sonra da Ethereum’a tahvil edildi.
3. Son olarak; Ethereum yüksek fiyattan satılarak yeniden Bitcoin’e dönüş sağlandı. Bu işlemler toplamda %3’lük karla sonuçlanmış oldu.
Arbitraj yaparken işlem giderlerinin hesaba katılması
Yukarıdaki örnekte işlem ücretlerinin sıfır olduğu kabul ediliyor. Fakat, normalde işlem ücretleri yadsınamaz bir gerçektir. Zira yapılan her işlem için borsalara belirli bir oranda ücret ödersiniz.
Dahası sermayenizi bir borsadan diğerine aktarırken de doğrulayıcılara ödeme yaparsınız. Tüm bunları dikkate aldığımızda, arbitrajın durumunun ortaya çıkması için kâr fırsatlarının işlem ücretlerinin farkından büyük olması gerekiyor.
Bitcoin’in söz konusu durumdaki etkisi açıktır. Bitcoin sektör için baz kripto para hükmündedir. Böyle bir aracı para kullanılması ticareti hızlandırma ve değerindeki göreceli istikrar sebebiyle taraflara yarar sağlar.
Teorik olarak iyi işleyen piyasalarda fiyat farklılıklarının yaşanmaması gerekir. Çünkü olması gereken fiyat, kısa sürede belli bir noktada arz ve talebe bağlı olarak kendiliğinden oluşur.
Arbitraj işlemi ile sağlanan kâr marjı, genelde düşük kalır. Çünkü bu tür işlemler genellikle botlar tarafından gerçekleştirildiğinden, çeşitli piyasaların kurları, arbitraj işlemleri sonucu birbirine yaklaşıyor. Ve aradaki fark, çoğunlukla işlem ücretlerini karşılayacak düzeylere düşüyor.
Bu bakımdan arbitraj işleminden ciddi anlamda kâr elde edilebilmesi için, işlemin büyük ölçeklerde yapılması gerekir, ancak bu da arbitraj işleminin riskini artırır.
Kripto paralarda arbitraj işlem botları
- Tekrar belirtelim ki arbitraj daha çok işlem robotları üzerinden yapılabilen bir trade türü.
- Arbitraj için anlık olarak onlarca kripto para borsasındaki binlerce paritenin taranması gerekiyor.
- Bu pariteler arasında uygun kar getirebilecek olanların belirlenmesi ve fark açılmadan transfer işleminin gerçekleştirilmesi lazım.
Piyasa doğası gereği farklılıkları azaltan bir dinamiğe sahip. Yani farklı borsalarda aynı işlem paritesi için oluşan farklı değerler yatırımcıların işlemleri sayesinde azalmaya ve yok olmaya yüz tutar. İşlemleri mini saniyeler içinde girebilen işlem robotları olmadan arbitraj üzerinden kar elde edebilmek son derece zor.
Piyasaların son derece sakin gittiği bir dönemi hayal edin. Böyle dönemlerde işlem hacimleri azalır ve piyasada fazla fiyat hareketi görülmez. Normal alım satım işlemlerinin bile kar getirmediği böyle dönemler, 2019 yılında oldukça çok görüldü.
2019, görece durgun yapısı dolayısı ile arbitraja oldukça az izin verse de 2020, 2021’de yaşanan küresel sorunlar nedeniyle tüm piyasalar sarsıldı. Ve 2022’de de hala etkileri devam ediyor.
Tabi bu durumdan en çok etkilenen varlık sınıfı ise, volatil ve spekülatif doğası gereği kripto paralar oldu. Bitcoin ile birlikte kripto para piyasasının tamamı, geçtiğimiz yıldan bu yana 2017 ve 2018 yıllarını aratmayacak bir volatilite gösterdi.
2020 yılının başlarında Bitcoin 7200 dolar değerinden işlem görüyor iken; BTC’nin 4000 dolar bandına kadar düşüş kaydettiğine şahit olduk. Ardından birkaç ay içerisinde eski seviyesinin çok daha üstünü gördü.
Özellikle kasım ayında, etkileyici bir yükseliş kaydeden Bitcoin, nihayet tüm zamanların en yüksek fiyat seviyesini aşarak, yine aşırı volatil bir dönem başlattı.
Bitcoin 2020’nin sonlarında yakaladığı ivmeyi, 2021’de daha da etkileyici bir şekilde devam ettirdi. Ve arda arda kırdığı rekorların ardından, tüm zamaların en yüksek seviyesini 69.800 dolarla kaydetti. Sonrasında en büyük dijital varlık istikrarlı bir şekilde düşüş kaydederken; 2022’ye gelindiğinde işler iyice çığırından çıktı ve 26.350 dolara kadar düştü.
Sonuç olarak; tüm bu yaşananlar, kripto paralarda arbitraj fırsatlarından yararlanmak isteyenler için oldukça uygun bir ortam oluşmasına yol açtı diyebiliriz.
Kripto paralar ve arbitraj nedir hakkında daha fazlası için tıklayınız.
