Canlı sohbete katılmak, haber, uzman görüşü ve piyasa sinyallerini anında almak için TELEGRAM, TWITTER, FACEBOOK, INSTAGRAM’dan bizi takip edin.
Son dönemde kripto dünyasında büyük yankı uyandıran bir iddia gündeme geldi. Solana validator izleme hizmeti Stakewiz, Melea’yı etik dışı uygulamalarla suçladı. Stakewiz’in paylaştığı bir gönderiye göre, Solana staker’ları için %11-12 seviyelerinde olan yıllık getiri oranının (APY) yaklaşık %4’ü Maksimum Çıkarılabilir Değer (MEV) ödüllerinden geliyor. Ancak, Melea’ya bağlı olan staker’ların bu ödüllerden faydalanamadığı iddia ediliyor.
Melea’nın Tartışmalı MEV Komisyonu Politikası
Stakewiz’in paylaşımlarında, Solana staker’larının MEV komisyonu %100 olan validator’lara bağlanması durumunda, kazanmaları gereken toplam ödüllerin %40’ını kaybettikleri belirtiliyor. Melea’nın geçmişte 0% komisyon vaat etmesine rağmen, gerçekte %100 MEV komisyonu uyguladığı ifade ediliyor.
Stakewiz’in attığı bir tweet’te, Melea’nın birkaç hafta önce “MEV komisyonu almayacağını” duyurduğu ancak bu duyurunun kısa süre içinde silindiği belirtiliyor. Ayrıca, Melea’nın 400’den fazla SOL’ü bir epoch boyunca validator cüzdanına aktardığı tespit edilmiş durumda.
Bu gelişme, staker’ların validator seçiminde daha dikkatli olması gerektiğini bir kez daha gözler önüne serdi. Stakewiz, kullanıcıları Jito raporlarını inceleyerek Melea’nın hesaplarını kontrol etmeye teşvik ediyor.
Melea Daha Önce de Suçlanmıştı
Bu, Melea’nın ilk defa etik dışı uygulamalarla suçlanışı değil. 2024’ün sonlarında Cosmos topluluğu içinde benzer tartışmalar yaşanmıştı. Melea’nın, Cosmos Hub’da teknik olarak imkânsız olan %0 komisyon oranı sunduğunu iddia ettiği ancak gerçekte en az %5 komisyon aldığı ortaya çıkmıştı.
Melea, validator olarak %0 komisyon sunabileceğini öne sürse de, on-chain veriler bu iddiayı doğrulayamamıştı. Cosmos topluluğu, bu durumu yatırımcıları yanıltıcı bir uygulama olarak değerlendirmiş ve Melea’nın reklamlarını düzeltmesi yönünde çağrılarda bulunmuştu.
Cosmos topluluğunun Ekim 2024 tarihli raporunda, Melea’nın validator olarak şeffaflıktan uzak bir tutum sergilediği belirtilmişti. Kasım 2024’te ise topluluk, Melea’ya yaptırım uygulanmasını önermişti. Önerilen yaptırımlar arasında şunlar yer alıyordu:
- Ağ önerileri üzerinde geçici oy hakkı kaybı
- Stake ödülleri üzerinden %100 vergi uygulanması
- Topluluğa yönelik kamuya açık bir özür ve düzeltme
- Belirtilen kurallara uyulmaması durumunda validator’ın tamamen yasaklanması (tombstoning)
Bu önerilere ek olarak, gelecekte benzer sorunların yaşanmasını önlemek amacıyla validator’ların performans, şeffaflık ve güvenilirlik açısından topluluk tarafından puanlanmasını içeren bir sistem önerildi.
Melea’dan Cevap: Sessizlik ve Umursamazlık
Stakewiz’in iddialarına rağmen, Melea’nın herhangi bir açıklama yapmadığı gibi eleştirilere karşı agresif bir tutum sergilediği belirtiliyor. Stakewiz, Discord üzerinden Melea’ya yöneltilen eleştiriler karşısında validator ekibinin, staker’lara “GFY” (Go F**k Yourself) şeklinde kaba bir yanıt verdiğini açıkladı.
Üstelik Melea’nın sosyal medya hesaplarında, 2025 yılı başlarında hala %0 MEV komisyonu sunduğunu iddia eden reklamlar yer alıyor. Ancak bu dönemde validator’ın komisyonunu sessizce önce %50’ye, ardından %100’e çıkardığı görülüyor.
Staker’lar Ne Yapmalı?
Melea hakkındaki iddialar, kripto ekosisteminde validator seçiminde daha fazla şeffaflık ihtiyacını gözler önüne seriyor. Staker’ların, validator seçimlerini yaparken yalnızca reklam ve vaatlere değil, on-chain verilere ve bağımsız doğrulama sistemlerine de dikkat etmeleri gerekiyor.
Özellikle MEV ödülleri gibi karmaşık konularda, validator’ların şeffaf olup olmadığını anlamak için topluluk geri bildirimlerine ve bağımsız denetimlere göz atmak büyük önem taşıyor. Kripto dünyasında yüksek getiri vaatleri her zaman gerçeği yansıtmayabilir. Kullanıcıların, stake ettikleri varlıkların nasıl değerlendirildiğini düzenli olarak kontrol etmeleri, olası kayıpların önüne geçmelerine yardımcı olacaktır.
Bu gelişmeler, kripto para dünyasında etik tartışmalarını yeniden alevlendirirken, merkeziyetsizlik ilkesine dayalı olan blokzincir ekosistemlerinde güvenin ne kadar önemli olduğunu bir kez daha hatırlatıyor.