Canlı sohbete katılmak, haber, uzman görüşü ve piyasa sinyallerini anında almak için TELEGRAM, TWITTER, FACEBOOK, INSTAGRAM’dan bizi takip edin.
Ethereum (ETH), Layer-1 (L1) protokolü olarak sadece 100.000 dolar civarında işlem ücreti üretti. Ethereum ekosistemindeki diğer ücretlerin büyük bir kısmı ise merkeziyetsiz uygulamalara (DApp’ler) bağlı ve bu gelirler doğrudan uygulama ekipleri tarafından tutuluyor.
DeFi Llama verilerine göre, Ethereum’un işlem ücretlerinden elde ettiği gelir birçok küçük protokolle aynı seviyeye düştü. Ancak bu durum, Ethereum’un düşük gas ücretleri hedefine ulaştığını gösteriyor. Şu anda Ethereum işlemleri neredeyse ücretsiz hale geldi ve bu da ağ kullanımına doğrudan etki ediyor.
Ethereum’da İşlem Ücretleri Rekor Düzeyde Düştü
Ethereum gas ücretleri, geçtiğimiz günlerde 1 gWei’nin altına gerileyerek yeni bir dip yaptı. Bunun sonucunda:
- Standart transferler sadece 0.02 dolara kadar düştü.
- DEX işlemleri (swap) ise sadece 0.28 dolara mal oluyor.
- NFT satışları ve diğer on-chain işlemler için de maliyetler ciddi şekilde azaldı.
Daha önce Ethereum üzerindeki swap işlemleri 28 dolara kadar çıkabiliyordu. Ancak meme coin ve AI projelerinin düşüşüyle birlikte Ethereum üzerindeki faaliyetler azaldı. Şubat ayından bu yana haftalık aktif kullanıcı sayısı 1.8 milyon civarında kalsa da, zincir üzerindeki hareketlilik düşüş trendinde.
ETH fiyatı da bu süreçte baskı altında kaldı. 24 Mart itibarıyla ETH 2.069 dolara yükselse de, bu dönemde 2.000 doların altına gerilediği görüldü. ETH/BTC paritesi de 0.024 BTC seviyesine geri döndü.
Düşük Ücretler Ethereum’u Enflasyonist Hale Getiriyor
Ethereum’un işlem ücretlerinin bu kadar düşük olması, ETH arzını artıran bir enflasyon sürecine neden oluyor.
- Düşük işlem ücretleri, ağ üzerindeki ETH yakım oranını (burn rate) azalttı.
- Şu an günlük sadece 10 ETH’lik bir blob ücreti yakımı gerçekleşiyor, bu rakam Şubat ayında 80 ETH’ye kadar çıkmıştı.
- ETH transferleri günde yaklaşık 30 ETH yakıyor ve bu şu an en büyük ücret kaynağı.
Ancak validator ödemeleri nedeniyle Ethereum ağına sürekli yeni ETH giriyor:
- Haftada 17.000 ETH validatorlere ödeniyor.
- Bu durum, Ethereum’un yıllık enflasyon oranını %0.72 seviyesine çıkarıyor.
- Yıl sonunda yaklaşık 1 milyon yeni ETH’nin piyasaya sürülmesi bekleniyor.
Eğer bu trend devam ederse, Ethereum ağı deflasyonist olmaktan çıkıp enflasyonist bir hale gelebilir.
L2 Protokoller Ethereum’a Ücret Ödemiyor
Ethereum’un işlem ücretlerindeki düşüşün bir diğer nedeni de Layer-2 (L2) çözümlerinin neredeyse ücretsiz çalışabilmesi.
- Base, Arbitrum gibi büyük L2 protokolleri Ethereum’a neredeyse hiç ücret ödemedi.
- Blob ücretleri sıfıra yaklaştı, büyük projeler bile Ethereum ağına işlem ücreti ödemeden çalıştı.
Ancak L2 ağlarının kullanıcı sayısı sabit kaldı ve büyük bir çıkış yaşanmadı. Yani L2’lerin ücretsiz olması, Ethereum’un L1 seviyesinde gelir üretememesi anlamına geliyor.
Düşük Gas Ücretleri Minting Protokollerini Canlandırdı
Gas ücretlerinin düşmesi, Ethereum üzerinde token üretimini (minting) tekrar cazip hale getirdi.
- Lightchain Protocol AI, Ethereum ağındaki gazın %10.34’ünü yakan en büyük akıllı kontrat oldu.
- BC.Game adlı Ethereum tabanlı bir casino platformu ise gazın %6’sını kullandı.
- USDT (Tether) kontratı bile geride kaldı.
Bu durum, Ethereum’un kullanım alanlarının değiştiğini ve minting ya da casino projelerinin tekrar ilgi gördüğünü gösteriyor. Ancak gas ücretleri tekrar yükselirse, bu projelerin Ethereum’u terk etmesi mümkün.
Sonuç: Ethereum’da Yeni Bir Denge Arayışı
Ethereum’un işlem ücretlerini düşürme hedefi gerçekleşmiş gibi görünse de, bu durum bazı olumsuz sonuçları da beraberinde getiriyor:
- Ethereum’un ana zinciri (L1) gelir kaybediyor, çünkü ücretler düşük ve L2 ağları Ethereum’a ödeme yapmıyor.
- ETH enflasyonist hale geliyor, çünkü düşük ücretler daha az ETH yakılmasına neden oluyor.
- Ethereum üzerindeki aktif kullanıcı sayısı azaldı, çünkü büyük oyuncular daha ucuz alternatifleri (BNB Chain gibi) tercih ediyor.
Ancak Ethereum’un daha ucuz hale gelmesi, uzun vadede yeni kullanıcıları ve projeleri çekebilir. Bu noktada önemli olan, düşük ücretler ile ağın güvenliği ve sürdürülebilirliğini dengede tutmak.
Önümüzdeki süreçte, Ethereum’un gelişmeleri yakından takip ederek gas ücretlerini daha stabil hale getirmesi gerekecek. Aksi takdirde, Ethereum’un Layer-1 olarak rolü daha da zayıflayabilir ve ekosistem tamamen L2’lere kayabilir.