Teknik analizin dili: Fibonacci Dizisi veya Fibo Dizini nedir?

Fibonacci dizisi ne demektir? Fibonacci dizisi, 0 ve 1 rakamlarını kullanarak başlatılan ve sırada gelecek olan her sayının, kendinden önceki iki rakamının toplamı olacak şekilde ilerleyen sayı dizisine verilen addır.  İsim babası ise esasen 11.yy’da yaşamış bir İtalyan matematikçi olan Fibonacci’dir.

Fibonacci Dizisi nedir?

Fibonacci esasen 11.yy’da yaşamış bir İtalyan matematikçi. Adını halen hatırlıyor oluşumuzun sebebi ise; bulduğu ve kendi adıyla anılan sayı dizisi ile kainattaki bir çok fenomeni açıklayabilen bir şablon oluşturabilmiş olması.

Bu diziyi oluşturan sayılar: 0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610, 987, 1597, 2584 sayıları sonsuza kadar uzatılabilir. Bu sayılara Fibonacci sayıları denir ve büyük tarihi olayların bu sayılar ve periyotları şeklinde ilerlediğini iddia eden görüşler de mevcuttur.

İlginç olan ise her sayının kendinden önce gelen sayıdan yaklaşık 1.618 kat büyük olmasıdır. Bu dizideki ardışık iki sayı birbirine bölündüğünde sonuç hep aynı yani altın oran dediğimiz 1.618 sayısı çıkar.

Çiçeklerin taç yaprak diziliminden salyangozların spirallerine, galaksilerin sarmal kollarından insan DNA’sındaki oranlara kadar 1.618’in çevremizde yer almadığı tek örnek gösterilemez. Antik Yunan filozofu Pisagor’a göre kainatın anadili matematiktir. Eğer öyleyse altın oran sayısı bu evreni ve içindekileri anlamamız için bize çok şey anlatıyor.

Başta altın oran olmak üzere bu sayıdan türetilen diğer temel birkaç sayı fiyat hareketlerini anlamakta kullanılır. Bu amaçla özelleştirilmiş Fibonacci Retracement (Fibonacci dizisi) ve Fibonacci Extension (Fibonacci Genişletmesi) bunlardan ikisi. Biz bu yazımızda Fibonacci dizisi nedir sorusu üzerinde duracağız.

Kripto para teknik analizde Fibonacci dizisi ve destek noktaları

Tradingview yada metatrader 4 gibi borsa, emtia, kriptopara ve forex piyasalarına dair grafik hizmetleri sunan platformlarda Fibonacci Düzeltme tool’u (gereci) bulunur. Bu gereç sayesinde, grafiğin alçaldığı yada yükseldiği iki fiyat değeri arasında Fibonacci seviye çizgileri atılarak analiz yapılır.

İlk yapılması gereken husus seçilen zaman aralığındaki grafikte en yüksek (swing high) ve en düşük (swing low) fiyat değerlerini bulmak. En yüksek değer solda, en düşük değer ise daha sağdaysa yapılması gereken şey Fibonacci Düzeltmesi gerecinin birinci ayağını en yüksek fiyat değerine ikinci ayağını ise en düşük fiyat değerine konumlandırmak. Tool otomatik olarak bu iki değer arasına 0.236, 0.382, 0.5, 0.618 ve 0.786’lık hatlar çekecektir.

Bu seviyeler fiyat için bir cazibe merkezine döner ve fiyat kritik hareketleri bu seviyelerde yapmaya meyillidir. Fiyat genel itibariyle Fibonacci Düzeltmesi gerecinin çizdiği fiyat değerlerinde destek bulacaktır.

Fibonacci dizisi ve Direnç noktaları

Fyat geri dönüşleri 0.236, 0.382, 0.5, ve 0.618 seviyelerinde gerçekleşir. Yani bu ve bunun gibi gereçler işlemin hangi değerde açılıp hangi değerde kapatılacağını yani hangi fiyattan alıp hangi fiyattan satılacağını belirlemek için bolca kullanılıyor.

(Hatırlatma: Fibonacci Retracement ve Fibonacci Extension gereçleri her zaman soldan sağa doğru kullanılır. Hiçbir zaman önce sağdaki değere yerleştirilmez)

Gereci yerleştirdiğimizde gene düzeltme seviyeleri belirmiş olacak. Fiyat belirtilen Fibonacci Düzeltme seviyelerine göre tepki verir. Ve fiyat grafiği gerecin belirlediği seviyelerde direnç davranışı sergiler.

0.618, 0.5, ve 0.382 seviyeleri baskın seviyelerdir ve fiyatlar bu değerlere ulaştıklarında geri dönüş yapma eğiliminde olurlar. İlla ki o seviyede kırılacak diye bir kural yoktur ama kırılmalar genelde bu seviyelerde olur.

Sonuç

Fibonacci dizisi gereci her ne kadar destek ve direnç belirlemede yararlı olsa da işaret ettiği seviyeler kesin değildir. Borsa fiyat hareketleri determinist bir kural ya da kanunla açıklanabilir değildir. Daha çok kaos teorisi karakteristiğinde davranış sergiler. O yüzden öngörülebilir değildir. Sadece belli kalıp ve şablonlar takip edilerek sınırlı bir noktaya kadar tahmin edilebilir davranış sergiler. Fibonacci Düzeltme gereci ise bu konuda bize yardımcı olması için tasarlanmıştır.

Fiyat hareketleri üzerinde işlem açılacakken Hareketli Ortalama ve RSI gibi diğer yardımcı göstergeler de hesaba katılmalıdır. Ne kadar çok gösterge belli bir aralık için benzer sinyal üretirse o kısımda beklenen fiyat hareketinin oluşma olasılığı da o derece artar.

İlgili: Bitcoin grafiğinde hangi hareketli ortalama kullanılmalı?

Misal, bir fiyat değeri üzerinde hem Fibonacci seviyesinde ilaveten bir de hareketli ortalama çizgisi geçiyorsa o fiyat aralığı fiyat için 2 kat dirençli hale gelecektir. Bu fiyatın o bölgede kırılmayacağı manasına gelmez ama grafiğin başka bölgesine göre 2 kat daha öngörülebilir hareket yapacağı manası taşır.

İlgili: Bitcoin grafiğinde hareketli ortalama nedir nasıl çalışır?

NOT: Her ne kadar bu yazımızda Fibonacci dizisi nedir sorusuna cevap bulmaya çalışmış olsak da konu daha detaylı araştırmaları hak etmektedir.

Fibonacci sayıları hakkında sık sorulan sorular