Canlı sohbete katılmak, haber, uzman görüşü ve piyasa sinyallerini anında almak için TELEGRAM, TWITTER, FACEBOOK, INSTAGRAM’dan bizi takip edin.
Çin’in devlet kontrolündeki AVIC Trust Co., yatırım ürünlerinde yaşanan ödeme gecikmeleri sonrası, iki diğer kamuya ait trust (güven fonu) şirketinden operasyonel destek talebinde bulundu. Bu gelişme, 3.7 trilyon dolarlık Çin trust sektörü ciddi zorluklarla boğuşurken yaşandı. AVIC Trust, 2001 yılında yürürlüğe giren Çin Trust Yasası sonrası kayyuma devredilen ilk devlet destekli trust firması olacak.
Bloomberg’in Pazartesi günü geçtiği özel habere göre, Pekin merkezli AVIC Trust, CCB Trust Co. ve SDIC Taikang Trust Co. ile bir hizmet anlaşması imzaladığını duyurdu. Bu iki devlet kurumu, AVIC Trust’ın günlük operasyonlarını yönetmeye başlayacak. Şirket, tüm borç ve yükümlülüklerinin değişmeden kalacağını belirtti.
Çin’in Gölge Bankacılık Sektöründe Artan Endişe
Trust sektörü, Çin’de genellikle gölge bankacılık olarak adlandırılıyor; çünkü bu sektör, geleneksel finans sistemine kıyasla çok daha şeffaf olmayan uygulamalarla dikkat çekiyor.
AVIC Trust’ın içinde bulunduğu durum, 2023 yılında benzer şekilde çöken Zhongrong International Trust Co.‘yu hatırlatıyor. Bir zamanlar Çin’in en büyük trust şirketlerinden biri olan Zhongrong, bir dizi yüksek getirili varlık yönetimi ürününde temerrüde düşmüş, ardından CCB Trust ve Citic Trust Co. tarafından kayyuma alınmıştı.
Son olarak, kayyum yöneticileri Zhongrong’un iflas ettiğini belirterek, şirketin tasfiye sürecine başlanması için resmi başvuruda bulundular.
2022 itibarıyla 786 milyar yuan (108 milyar dolar) varlığı yöneten Zhongrong, 250 milyar yuanlık (34.5 milyar dolar) trust ürününde temerrüde düştü. Bu ürünler 30 binden fazla bireysel yatırımcı ve 2 binden fazla kuruma satılmıştı. Ana şirketi Zhongzhi Enterprise Group, 2023 sonunda tamamen çöktü. Analistlere göre, bu yatırımcıların %75’ten fazlası yatırımlarını geri alamayacak.
Bir yatırımcı olan Henry Zhang, Zhongrong’da 16 milyon yuan (yaklaşık 2.2 milyon dolar) kaybettiğini belirtti ve bunun yalnızca parasal değil, sistemsel bir güven kaybı olduğunu söyledi:
“Bu sadece para meselesi değil, sistemin güvenilirliğinin yıkılması,” diyor Zhang. “Ailemle yaşadığım evi satmayı düşünüyorum.”
Temerrütler Artıyor, Çözüm Sinyali Yok
2024’ün başından bu yana en az 162 yüksek getirili trust ürünü temerrüde düştü. Bu ürünlerin büyük kısmı, sıkıntılı gayrimenkul kredileri ile bağlantılı. Bu da Çin’in istikrar sağlamaya çalıştığı emlak sektörünün ne kadar zorluk yaşadığını ortaya koyuyor.
Geçen hafta yayımlanan yeni düzenleyici taslaklara göre, trust ürünlerini satın alan yatırımcılar, zararlardan kendileri sorumlu olacak, satıcıların açıkça suistimal ya da ihmali olmadığı sürece.
Faizler Sabit, Ama Endişeler Devam Ediyor
Çin Merkez Bankası (PBoC), Pazartesi günü bir yıllık kredi faiz oranını %3.10, beş yıllık oranı ise %3.60 olarak sabit tuttu. Bu, üst üste altıncı ayda değişiklik yapılmayan faiz oranı oldu. Reuters tarafından yapılan ankette katılımcıların %87’si herhangi bir değişiklik beklemiyordu.
Ekonomistler, ilk çeyrekte beklenenden güçlü gelen büyüme rakamlarının, hemen bir faiz indirimi baskısını azalttığını belirtiyor. 2025’in ilk çeyreğinde, Çin’in GSYİH’si %5.4 oranında büyüdü. Ancak, ABD ile süregelen ticaret savaşı ve yuan’ın değer kaybı politikacıların manevra alanını kısıtlayabilir.
Asya Piyasalarında Karışık Tepkiler
Bu gelişmelerin ardından bölgesel borsalarda tepkiler karışıktı:
- Çin’in CSI 300 endeksi %0.33 yükseldi.
- Japonya Nikkei 225 %1.30, Topix endeksi %1.59 düşüş yaşadı.
- Güney Kore KOSPI %0.22 yükselirken, KOSDAQ %0.32 düştü.
- Hindistan Nifty 50 %1.39, Sensex %1.36 değer kazandı.
- Hong Kong ve Avustralya borsaları, Paskalya tatili nedeniyle kapalıydı.
